در گزارش این نشریه که با عنوان 'یک مسئول: پیگیری و نظارت می کنیم تا پزشکان بدانند قضیه جدی است' آغاز شده، آمده است: اجرای طرح تحول سلامت از 15 اردیبهشت ماه امسال توسط وزارت بهداشت به عنوان گام سوم دولت یازدهم در بخش سلامت برداشته شد.در خراسان شمالی نیز هم زمان با اجرای مرحله سوم طرح نظام سلامت، از سوی دانشگاه علوم پزشکی عنوان شد که با پزشکان بخش خصوصی و دولتی که از بیماران زیر میزی دریافت می کنند، از پانزدهم ماه جاری برخورد می شود.

در همین رابطه، رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان در گفت و گو با خراسان شمالی اظهارداشت: ستاد پایش اجرای کتاب ارزش های نسبی در نظام پزشکی استان تشکیل شده است که برای دریافت شکایت های بیماران آمادگی دارد.همچنین در نخستین روزهای اجرای این طرح طی تماس تلفنی گزارشگر ما، رئیس سازمان نظام پزشکی از دریافت نشدن هیچ گونه شکایتی در این زمینه خبر داد اما با این وجود هنوز هم تعدادی از بیماران نسبت به اجرای صحیح این روند تردید دارند و علت آن را دریافت زیرمیزی از سوی برخی پزشکان طی روزهای اجرای این قانون می دانند.

دریافت کج دار و مریز زیرمیزی 

عصر یک روز سرد پاییزی عده ای از همراهان بیماران در مقابل در ورودی بیمارستان ثامن الائمه(ع) (تأمین اجتماعی) بجنورد ایستاده اند و منتظر هستند تا زمان ملاقات فرا برسد. با عده ای از آن ها همراه می شوم. چند نفری از آن ها که با هم مشغول صحبت هستند، می گویند: برخی از پزشکان به هر ترتیبی که باشد، دستمزد خود را به عنوان زیرمیزی از بیماران دریافت می کنند. اما چند نفر دیگر نسبت به این مسئله کمی خوشبین هستند. یکی از آن ها می گوید: اگر نظارت های شدیدی از سوی دولت وجود داشته باشد، دیگر فردی جرأت نمی کند زیرمیزی دریافت کند. در این بین، یکی از همراهان با ناراحتی اظهارمی دارد: با این که در حال حاضر عنوان کرده اند با دریافت کنندگان زیرمیزی به شدت برخورد می شود اما پدرم چند روز پیش تحت عمل جراحی چشم قرار گرفت و پزشک معالج از او حدود 700 هزار تومان دستمزد گرفت. اما یکی دیگر از همراهان عنوان می کند که فرزندش چند روز گذشته دچار آپاندیسیت شده است و با ارائه دفترچه بیمه او را به شکل رایگان تحت عمل جراحی قرار داده اند. یکی دیگر از این افراد هم با اشاره به این که دخترش نیمه شب دچار دردهای شکمی شده است، بیان می کند: پس از بستری دخترم او را عمل کردند و تا کنون پزشک پولی از ما دریافت نکرده است. پس از شنیدن این جملات وارد یکی از بخش ها می شوم. خانمی را که تازه از اتاق عمل به یکی از اتاق های بخش می برند، می بینم. کمی بعد با او هم صحبت می شوم. وی که تحت عمل سزارین قرار گرفته است، بیان می کند: پزشک معالج برای انجام این عمل از من 500 هزار تومان پول دریافت کرد. یک خانم دیگر که دخترش چند روز پیش عمل سزارین انجام داده بود هم عنوان می کند: پزشک معالج دختر من در مراجعه به مطب قبل از انجام عمل جراحی 700 هزار تومان از ما پول گرفت. 

دریافت زیرمیزی در بیمارستان های دولتی چیزی در حد صفر 

عقربه های ساعت از 15 گذشته است که به بیمارستان امام علی(ع) می رسم. همراهان بیماران برای ملاقات وارد بخش ها شده اند. یکی از آن ها با بیان این که برخورد قاطع دولت و طرح کنونی برای مبارزه با زیرمیزی، طرح مناسبی است، عنوان می کند: با این وجود چندان به ادامه این روند خوشبین نیستم چون برخی از پزشکانی که مدام از بیماران زیرمیزی دریافت می کرده اند به این رویه عادت کرده اند و راه های گریز از این قانون را پیدا خواهند کرد. وی که برادرش تحت عمل جراحی قرار گرفته است ادامه می دهد: برادرم طی تصادفی مجروح شد و او را عمل کردند اما برخی از نزدیکان به ما گفتند چون بیمار به طور اورژانسی عمل شده است، از او زیرمیزی دریافت نمی کنند و تاکنون هم پزشک پولی از ما نخواسته است. یکی از همراهان یک بیمار هم اظهارمی دارد: مادرم دچار شکستگی پا شد و او را در این بیمارستان بستری کردیم؛ زمانی که به مطب پزشک مراجعه کردیم تا اگر نیاز است پولی به عنوان دستمزد یا زیرمیزی بدهیم از گرفتن آن خودداری کرد و گفت که تاکنون از هیچ یک از بیمارانی که شکستگی داشته اند زیرمیزی نگرفته است و از ما نیز نمی گیرد. وی که نامش را ذکر نمی کند، ادامه می دهد: چند ساعت بعد پزشک عنوان کرد که قادر نیست مادرم را در این جا عمل کند و بهتر است که او را به مشهد منتقل کنیم. با یکی از بیماران که شب گذشته تحت عمل جراحی سزارین قرار گرفته است نیز درباره این که آیا پزشک زیرمیزی از او دریافت کرده است ،صحبت می کنم. وی می گوید: به منشی پزشک گفتم چقدر هزینه باید بابت عمل جراحی به پزشک پرداخت کنم و او با تعجب، گویی که نخستین بار است چنین جمله ای را می شنود، اظهارداشت که «چه پولی؟ اصلاً هزینه ای نیاز ندارد». وی ادامه می دهد: این در حالی است که یکی از دوستانم 2تا 3 روز قبل نزد همین پزشک رفته بود و از او 700 هزار تومان زیرمیزی گرفته بود. در مراجعه به یکی دیگر از بیمارستان های دولتی تعدادی از همراهان بیماران اظهار داشتند برای عمل جراحی بیمارشان تا کنون دستمزد جداگانه ای برای پزشک دریافت نشده است.یکی از پرستاران یک بیمارستان دولتی هم بدون ذکر نامش در این باره توضیح می دهد: با توجه به شروع طرح تحول، پزشکان اجازه ندارند از بیماران زیرمیزی دریافت کنند زیرا دولت تعرفه های اعمال جراحی را بالا برده است و از پزشکان انتظار دارد که زیرمیزی نگیرند. وی ادامه می دهد: در حال حاضر به طور علنی ندیده ایم که زیرمیزی از بیماران دریافت شود اما در اعمال جراحی که تا پیش از این انجام می شد، برخی پزشکان از مطب به بیماران نامه می دادند و زیرمیزی نیز دریافت می کردند ولی اکنون هیچ گونه عمل جراحی غیر اورژانسی انجام نمی شود. وی می افزاید: عمل هایی که اکنون در این بیمارستان انجام می شود، عمل های اورژانسی است که پزشکان از قبل هم برای آن ها زیرمیزی دریافت نمی کردند. وی خاطرنشان می کند: به طور معمول برای اعمال جراحی انتخابی زیرمیزی دریافت می شد که بعد از شروع این طرح بستری این بیماران متوقف شده است و اغلب ناچار هستند به شهرهای دیگر مراجعه کنند یا پزشکان آن ها را به بخش های خصوصی یا نیمه خصوصی مانند بیمارستان تامین اجتماعی و یا کلینیک خصوصی ارجاع می دهند و زیرمیزی نیز می گیرند.

برخورد شدید با متخلفان 

در این رابطه، مدیر روابط عمومی دانشگاه علوم پزشکی خراسان شمالی بیان می کند: قبل از این که کتاب تعرفه ها بیاید دریافت زیرمیزی در شهرستان های استان مانند شیروان صفر بود اما در بجنورد مبالغی دریافت می شد که با تعرفه های جدید توانستیم از دریافت 70 درصد زیرمیزی ها جلوگیری کنیم. دکتر «شکریان» ادامه می دهد: در حال حاضر تعرفه ها واقعی شده و بالا رفته و دولت نیز تصمیم گرفته است که دریافت زیرمیزی را صد درصد منتفی کند. وی اظهار می دارد: تا الان منتظر شکایت مردم بودیم اما طبق دستور وزیر، دیگر نیازی به شکایت مردم نیست و می توانیم خودمان به عنوان مدعی العموم وارد عمل شویم و با خاطیان برخورد و چندین برابر پزشک را جریمه کنیم و اگر تکرار شود مطبش را نیز می بندیم. وی در پاسخ به این سوال که آیا بیمه ها تا کنون وارد عمل شده اند، می گوید: با توجه به این که بیمه همگانی انجام می شود، از دارندگان بیمه سلامت، تامین اجتماعی و خدمات درمانی 10درصد و از بیمه های روستایی 6 درصد هزینه دریافت می شود و سهم پرداخت بیماران کاهش یافته است و سهم بیشتر را بیمه ها پرداخت می کنند. وی اظهارمی دارد: بیمه های سلامت، تامین اجتماعی، روستایی و خدمات درمانی که زیر نظر وزارت رفاه هستند، قبول کرده اند ولی ممکن است بیمه های خصوصی تا حدی مقاومت کنند. 

بخش خصوصی نیز نمی تواند زیرمیزی دریافت کند 

وی در رابطه با این که برخی از پزشکان بخش های خصوصی هنوز زیرمیزی دریافت می کنند، بیان می کند: به طور یقین تا حدودی مقاومت در این زمینه وجود دارد و درصدی از پزشکان هستند که هنوز زیر میزی دریافت می کنند. «شکریان» تصریح می کند: در این رابطه پی گیری های لازم را انجام می دهیم و نظارت می کنیم تا پزشکان بدانند که قضیه جدی است و این رویه را قطع کنند. وی درباره نظارت ها هم عنوان می کند: ما نیز مانند شما باید به طور نامحسوس به بیمارستان ها برویم و از بیماران این موضوع را پی گیری کنیم تا بتوانیم با متخلفان برخورد کنیم. دراین رابطه با دکتر«انصاری مود» رئیس سازمان نظام پزشکی بجنورد تماس می گیریم. وی اظهارمی دارد: سامانه 1690 در کشور فعال است و اگر شکایتی در آن جا مطرح شود، به ما منعکس می کنند که تا کنون هیچ گونه شکایتی منعکس نشده است. ک/1